Uwagi ogólne:

• Przepisy rozporządzenia odnoszą się do pracowników: 
  • zatrudnionych na podstawie umowy o pracę;
  • osób fizycznych wykonujące pracę na innej podstawie niż stosunek pracy;
  • doktorantów, studentów i uczniów niebędących pracownikami oraz wolontariuszy; 
  • osób prowadzących pod nadzorem pracodawcy lub w miejscu wyznaczonym przez pracodawcę działalność gospodarczą na własny rachunek.
• Przepisy rozporządzenia mają zastosowanie do zapobiegania zranieniom spowodowanym ostrymi narzędziami (np. igłami, wenflonami i mandrynami, skalpelami, ampułkami szklanymi po ich otwarciu), będącymi wyrobami medycznymi w rozumieniu ustawy z dnia 20 maja 2010r.  o wyrobach medycznych (Dz.U. Nr 107, poz. 679 późn.zm.).
• Zranienie pracownika medycznego ostrym narzędziem jest wypadkiem przy pracy (nie tylko w sytuacji kontaktu z krwią lub innym potencjalnie zakaźnym materiałem biologicznym).

Obowiązki pracodawcy:

• Dokonanie oceny ryzyka zawodowego zranienia ostrym narzędziem oraz przeniesienia zakażenia w wyniku ekspozycji na krew lub inny potencjalnie zakaźny materiał biologiczny na danym stanowisku pracy.  pdf Ocena ryzyka (151 KB)
• Opracowanie i wdrożenie procedury bezpiecznego postępowania z ostrymi narzędziami, w tym będącymi odpadami medycznymi, w szczególności obejmujące zakaz ponownego zakładania osłonek na ostre narzędzia.
• Opracowanie i wdrożenie procedury używania odpowiednich do rodzaju i stopnia narażenia środków ochrony indywidualnej.
• Opracowanie i wdrożenie procedury postępowania poekspozycyjnego,  która ma umożliwić niezwłoczne udzielenie poszkodowanemu pomocy medycznej, zapobieżenie skutkom narażenia, a także objęcie go profilaktyczną opieką zdrowotną po narażeniu zgodnie z aktualną wiedzą medyczną.  pdf Ekspozycja zawodowa (252 KB)
• Prowadzenie wykazu zranień ostrymi narzędziami przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych.  pdf Wykaz zranień (135 KB)
• Przygotowanie, analiza oraz udostępnienie pracownikom, nie rzadziej niż raz na 6 miesięcy, raportu o bezpieczeństwie i higienie pracy w zakresie zranień ostrymi narzędziami.  pdf Przykładowy raport (178 KB)
• Prowadzenie  szkoleń mających na celu zapobieganie narażeniu i jego skutkom.  pdf Szkolenia (146 KB)
• Zapewnienie pracownikom stałego dostępu (w formie papierowej i elektronicznej) do instrukcji  o zasadach używania ostrych narzędzi i środków ochrony indywidualnej, określonych w procedurach.
• Informowanie o dostępnych szczepieniach ochronnych.
• Eliminowanie przypadków zbędnego stosowania ostrych narzędzi, zapewnienie ostrych narzędzi zawierających rozwiązania chroniące przed zranieniem (jeżeli są dostępne), organizowanie miejsca udzielania świadczeń w sposób pozwalający na uniknięcie lub zminimalizowanie narażenia, zapewnienie warunków bezpiecznego zbierania, przechowywania oraz usuwania odpadów medycznych z zastosowaniem łatwo dostępnych, bezpiecznych i oznakowanych pojemników, w miarę możliwości umieszczonych w pobliżu miejsc używania lub przechowywania ostrych narzędzi, zapewnienie środków ochrony indywidualnej.

W celu ochrony pracowników przed zranieniami ostrymi narzędziami pracodawca stosuje wszelkie dostępne środki eliminujące lub ograniczające stopień narażenia na zranienia ostrymi narzędziami.

Podstawy opracowania:

1. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 6 czerwca 2013r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy wykonywaniu prac związanych z narażeniem na zranienie ostrymi narzędziami używanymi przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych (Dz.U. z 2013r. poz. 696).
2. Zranienia ostrymi narzędziami, przewodnik po Rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 6 czerwca 2013r. W sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy wykonywaniu prac związanych z narażeniem na zranienie ostrymi narzędziami używanymi przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych, opracowany przez Polskie Towarzystwo Epidemiologów i Chorób Zakaźnych, grudzień 2013.
3. Baumann-Popczyk A., Sadkowska-Todys M., Zieliński A. (red.) Choroby zakaźne i pasożytnicze, α-medica press, 2014.
4. Obuchowska A. Ocena ryzyka zawodowego. Czynniki biologiczne (prezentacja).
5. Doświadczenie własne.