Obowiązki pracodawcy (zakłucia/zranienia)
Obowiązki lekarza stomatologa (pracodawcy) wynikające z rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 6 czerwca 2013r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy wykonywaniu prac związanych z narażeniem na zranienie ostrymi narzędziami używanymi przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych (Dz.U. z 2013r. poz. 696).
Uwagi ogólne:
- Przepisy rozporządzenia odnoszą się do pracowników:
- zatrudnionych na podstawie umowy o pracę;
- osób fizycznych wykonujące pracę na innej podstawie niż stosunek pracy;
- doktorantów, studentów i uczniów niebędących pracownikami oraz wolontariuszy;
- osób prowadzących pod nadzorem pracodawcy lub w miejscu wyznaczonym przez pracodawcę działalność gospodarczą na własny rachunek.
- Przepisy rozporządzenia mają zastosowanie do zapobiegania zranieniom spowodowanym ostrymi narzędziami (np. igłami, wenflonami i mandrynami, skalpelami, ampułkami szklanymi po ich otwarciu), będącymi wyrobami medycznymi w rozumieniu ustawy z dnia 20 maja 2010r. o wyrobach medycznych (Dz.U. Nr 107, poz. 679 późn.zm.).
- Zranienie pracownika medycznego ostrym narzędziem jest wypadkiem przy pracy (nie tylko w sytuacji kontaktu z krwią lub innym potencjalnie zakaźnym materiałem biologicznym).
Obowiązki pracodawcy:
- Dokonanie oceny ryzyka zawodowego zranienia ostrym narzędziem oraz przeniesienia zakażenia w wyniku ekspozycji na krew lub inny potencjalnie zakaźny materiał biologiczny na danym stanowisku pracy. Ocena ryzyka
- Opracowanie i wdrożenie procedury bezpiecznego postępowania z ostrymi narzędziami, w tym będącymi odpadami medycznymi, w szczególności obejmujące zakaz ponownego zakładania osłonek na ostre narzędzia.
- Opracowanie i wdrożenie procedury używania odpowiednich do rodzaju i stopnia narażenia środków ochrony indywidualnej.
- Opracowanie i wdrożenie procedury postępowania poekspozycyjnego, która ma umożliwić niezwłoczne udzielenie poszkodowanemu pomocy medycznej, zapobieżenie skutkom narażenia, a także objęcie go profilaktyczną opieką zdrowotną po narażeniu zgodnie z aktualną wiedzą medyczną. Ekspozycja zawodowa
- Prowadzenie wykazu zranień ostrymi narzędziami przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych. Wykaz zranień
- Przygotowanie, analiza oraz udostępnienie pracownikom, nie rzadziej niż raz na 6 miesięcy, raportu o bezpieczeństwie i higienie pracy w zakresie zranień ostrymi narzędziami. Przykładowy raport
- Prowadzenie szkoleń mających na celu zapobieganie narażeniu i jego skutkom. Szkolenia
- Zapewnienie pracownikom stałego dostępu (w formie papierowej i elektronicznej) do instrukcji o zasadach używania ostrych narzędzi i środków ochrony indywidualnej, określonych w procedurach.
- Informowanie o dostępnych szczepieniach ochronnych.
- Eliminowanie przypadków zbędnego stosowania ostrych narzędzi, zapewnienie ostrych narzędzi zawierających rozwiązania chroniące przed zranieniem (jeżeli są dostępne), organizowanie miejsca udzielania świadczeń w sposób pozwalający na uniknięcie lub zminimalizowanie narażenia, zapewnienie warunków bezpiecznego zbierania, przechowywania oraz usuwania odpadów medycznych z zastosowaniem łatwo dostępnych, bezpiecznych i oznakowanych pojemników, w miarę możliwości umieszczonych w pobliżu miejsc używania lub przechowywania ostrych narzędzi, zapewnienie środków ochrony indywidualnej.
W celu ochrony pracowników przed zranieniami ostrymi narzędziami pracodawca stosuje wszelkie dostępne środki eliminujące lub ograniczające stopień narażenia na zranienia ostrymi narzędziami.
Podstawy opracowania:
- Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 6 czerwca 2013r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy wykonywaniu prac związanych z narażeniem na zranienie ostrymi narzędziami używanymi przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych (Dz.U. z 2013r. poz. 696).
- Zranienia ostrymi narzędziami, przewodnik po Rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 6 czerwca 2013r. W sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy wykonywaniu prac związanych z narażeniem na zranienie ostrymi narzędziami używanymi przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych, opracowany przez Polskie Towarzystwo Epidemiologów i Chorób Zakaźnych, grudzień 2013.
- Baumann-Popczyk A., Sadkowska-Todys M., Zieliński A. (red.) Choroby zakaźne i pasożytnicze, α-medica press, 2014.
- Obuchowska A. Ocena ryzyka zawodowego. Czynniki biologiczne (prezentacja).
- Doświadczenie własne.